Przyczyn bólu brzucha jest wiele – od zwykłej niestrawności do poważnych stanów chorobowych.
Przyczyny bólu brzucha u dzieci
Ból brzucha u dzieci jest jednym z głównych powodów wizyt u lekarza pediatry. Nie należy go bagatelizować. Przyczyny mogą być bardzo różne, dlatego ważne jest jak najszybsze znalezienie źródła i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Ból brzucha u dzieci wymaga zawsze przeprowadzenia dokładnej diagnostyki lekarskiej. W medycynie pediatrycznej istnieje lista niepokojących symptomów, które lekarze muszą zbadać ze szczególną uwagą. Schorzenia te nazywane są czerwonymi flagami. Należą do nich:
- biegunka z domieszką krwi bądź śluzu,
- budzący w nocy ból brzucha,
- występowanie chorób przewodu pokarmowego w rodzinie,
- ból, który promieniuje do kończyn lub pleców,
- wysoka gorączka,
- bóle stawów,
- utrata masy ciała dziecka lub zahamowanie jego wzrostu.
Do najczęstszych diagnozowanych przyczyn bólu brzucha u dzieci należą:
- zatrucie pokarmowe,
- angina,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- zaparcia,
- zakażenia pasożytnicze,
- alergia pokarmowa,
- kolka niemowlęca,
- choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy,
- kolka nerkowa,
- zakażenie dróg moczowych,
- infekcje układu oddechowego.
Są to schorzenia, które można leczyć farmakologicznie lub domowymi sposobami. Nie stanowią one bezpośredniego zagrożenia życia dla dziecka. W szczególnych wypadkach mogą wymagać krótkotrwałej hospitalizacji, głównie w celu nawodnienia organizmu.
Istnieją jednak dolegliwości, które wymagają interwencji chirurgicznej. Należą do nich przede wszystkim zapalenie wyrostka robaczkowego oraz wgłobienie.
Zapalenie wyrostka robaczkowego nazywane jest w terminologii medycznej ostrym brzuchem. Ból promieniuje od pępka w kierunku prawego łuku biodrowego i ma charakter ciągły i tępy. Dyskomfort nasila się podczas poruszania się. Symptomami towarzyszącymi są nudności, wymioty i nieznacznie podwyższona temperatura ciała. Postawienie diagnozy u dzieci do 5. roku życia jest trudne, gdyż zapalenie to jest często mylone z infekcją wirusową przewodu pokarmowego. Leczenie polega na chirurgicznym usunięciu wyrostka robaczkowego w znieczuleniu ogólnym.
Wgłobienie u dzieci zazwyczaj występuje między 3. a 9. miesiącem życia. Schorzenie to ma charakterystyczny obraz kliniczny: kolkowy ból brzucha, wymioty oraz w badaniu palpacyjnym łatwo wyczuwalny guzek w jamie brzusznej. Diagnoza stawiana jest na podstawie badania ultrasonograficznego (USG).
Przyczyny bólu brzucha u dorosłych
Lista przyczyn bólu brzucha u osób dorosłych jest bardzo długa. Podobnie jak w przypadku dzieci nie należy bagatelizować dolegliwości i udać się do lekarza pierwszego kontaktu w celu znalezienia źródła problemu. Do najczęstszych powodów bólu brzucha należą:
- zatrucie pokarmowe – ból ma zazwyczaj charakter skurczowy i towarzyszą mu nudności, wymioty, biegunka oraz ogólne osłabienie. Stosowanie farmakoterapii w tym przypadku jest bezzasadne. Zaleca się wypijanie (dostępnych w aptekach) elektrolitów w celu niedopuszczenia do odwodnienia organizmu. Należy nawadniać organizm, odpoczywać, a dolegliwości powinny ustąpić samoistnie.
- atak kolki nerkowej – jest on pierwszym objawem kamicy nerkowej, czyli schorzenia polegającego na gromadzeniu się złogów w drogach moczowych. Cechą charakterystyczną tej jednostki chorobowej jest brak ulgi, mimo podaży środków przeciwbólowych. Ból jest tępy i nasilający się. Leczenie polega na podawaniu leków rozkurczowych. Dyskomfort mija w momencie, kiedy kamienie nerkowe zostają wydalone. Jest to bardzo bolesny proces.
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego – jest to poważne schorzenie wymagające dokładnej diagnostyki i wprowadzenia specjalistycznego leczenia. Objawia się obecnością krwi oraz ropy w stolcu, gorączką, utrata masy ciała oraz bólem o charakterze skurczowym. Należy ograniczyć wszystkie produkty drażniące jelito, czyli alkohol, ostre przyprawy, kawę itp.
- nietolerancja pokarmowa – jeśli chwilę po zjedzeniu określonego pokarmu pojawia się ból brzucha, uczucie wzdęcia, dudnienie oraz skurcze mięśni żołądka, może to oznaczać nietolerancję pokarmową. Jedyną skuteczną metodą jej leczenia jest zidentyfikowanie oraz wyeliminowanie pokarmu powodującego tę dolegliwość.
Chorób powodujących ból brzucha jest znacznie więcej i większość z nich wymaga dokładnej diagnostyki w postaci badań krwi, USG jamy brzusznej, gastroskopii lub kolonoskopii. Są one niezbędne, by móc wprowadzić odpowiednie leczenie.
